محافظت شنوایی در محیط‌های صنعتی: راهنمای کامل مهندسی

اهمیت محافظت شنوایی در صنایع پرصدا

محافظت شنوایی یکی از مهم‌ترین اجزای ایمنی فردی در محیط‌های صنعتی است. در مشاغلی مانند نفت، گاز، فولاد، معدن و ساخت‌وساز، شدت صدا به‌راحتی از ۸۰ دسی‌بل فراتر می‌رود و می‌تواند باعث آسیب دائمی شود. مدیریت صحیح نویز و انتخاب تجهیزات مناسب از اصلی‌ترین بخش‌های HSE است.

مبانی فنی صوت: دسی‌بل، فرکانس و اثرات آن

شدت صوت با دسی‌بل اندازه‌گیری می‌شود و فرکانس نشان‌دهنده ماهیت صداست. افزایش ۳ دسی‌بل تقریباً به‌معنی دو برابر شدن انرژی صوتی است. بیشترین آسیب شنوایی در بازه ۲۰۰۰ تا ۸۰۰۰ هرتز رخ می‌دهد.

نمونه شدت صدا در محیط‌ها

• گفت‌وگوی معمولی: 60 dB

• کمپرسور: 100 dB

• فورج سنگین: 115 dB

حدود مجاز تماس با صدا بر اساس استانداردهای HSE

قوانین کنترل نویز نقاط زیر را به‌عنوان مرزهای اصلی معرفی می‌کنند:

• ۸۰ دسی‌بل: توصیه به استفاده

• ۸۵ دسی‌بل: الزامی

• بالای ۸۷ دسی‌بل: توقف کار و کنترل مهندسی

کاهش نویز در منبع همیشه اولویت دارد و محافظت شنوایی تنها لایه دوم حفاظت است.

انواع تجهیزات محافظت شنوایی

گوشی ایمنی (Earmuff)

مناسب محیط‌های بسیار پرصدا بوده و نصب ساده‌ای دارد. برخی مدل‌ها روی کلاه ایمنی نصب می‌شوند.

ایرپلاگ (Earplug)

گزینه‌ای سبک و اقتصادی است که برای محیط‌های گرم مناسب می‌باشد. نصب صحیح آن اهمیت زیادی دارد.

ایرپلاگ قالبی

برای استفاده طولانی‌مدت، راحت‌ترین و دقیق‌ترین کاهش صدا را فراهم می‌کند.

ایرپلاگ بنددار

بهترین انتخاب برای کاربرانی است که دائماً بین مناطق مختلف رفت‌وآمد می‌کنند.

گوشی‌های الکترونیکی

به‌کمک فیلترهای فعال، امکان شنیدن هشدار و مکالمه را فراهم می‌کنند.

استانداردهای بین‌المللی محافظت شنوایی

استانداردهای سری EN 352 انواع مختلف گوشی و ایرپلاگ را پوشش می‌دهند:

• EN 352-1: گوشی ایمنی

• EN 352-2: ایرپلاگ

• EN 352-3: اتصال به کلاه

• EN 352-7 و 8: مدل‌های پیشرفته با سطح وابسته

روش انتخاب محافظ مناسب براساس SNR و HML

SNR

سطح کاهش نویز با یک عدد واحد مشخص می‌شود. هدف، رساندن نویز گوش به محدوده ۷۰ تا ۸۰ دسی‌بل است.

HML

نشان‌دهنده عملکرد دستگاه در فرکانس‌های بالا (H)، متوسط (M) و پایین (L) است و برای محیط‌هایی با فرکانس‌های متغیر کاربرد دارد.

خطرات Overprotection

کاهش بیش از حد صدا می‌تواند باعث عدم شنیدن آلارم، افت ارتباط تیمی و کاهش ایمنی شود. در این شرایط کاربران اغلب محافظ را از گوش خارج می‌کنند و این امر حفاظت واقعی را کاهش می‌دهد.

استفاده صحیح و خطاهای رایج در محافظت شنوایی

نکات ضروری

• انتخاب بر اساس سطح نویز

• آموزش نصب

• هماهنگی با سایر PPE

نکات ممنوع

• استفاده از تجهیزات بیش از حد قوی

• اجبار غیرضروری

• استفاده بدون نیاز سنجی

نگهداری و بازرسی

پدهای گوشی باید مرتب بررسی و هر ۶ ماه تعویض شوند. ایرپلاگ‌های آسیب‌دیده یا آلوده باید کنار گذاشته شوند و هدبندها نباید دچار شکستگی باشند.

چک‌لیست نهایی مهندسان HSE

• اندازه‌گیری سطح نویز

• تعیین مدل مناسب بر اساس SNR

• آموزش نصب

• بررسی سازگاری با PPE

• مستندسازی نتایج